صنعت شامل فعالیت هایی است که به منظور تولید کالا و خدمات در نظر گرفته می شود. صنعت شامل شاخه های مختلفی از فعالیت هایی است که اقتصادی و درآمد زا می باشند. در صنایع مختلف با استفاده از تجهیزات و دستگاه ها برای ارائه ی کالا و خدمات استفاده می شود. صنعت شامل دسته بندی های گوناگونی است که از جنبه های مختلفی در نظر گرفته می شود.
صنعت چیست؟
صنعت به ارگان هایی گفته می شود که مسیری مشابه در تولید و توزیع و مصرف یک کالا یا خدمات دارند. صنعت از نظر لغوی به معنای ساختن و به وجود آوردن است که پایه و اساس مشاغل گوناگون را تشکل می دهد ، در واقع صنعت در هر یک از بخش ها شامل تنوع بالایی از مشاغل در حوزه های مختلف می باشد بنابراین واژه ی حوزه ی کاری با صنعت متفاوت است و در یک صنعت ، مشاغلی که دارای فعالیت های مرتبط از لحاظ تجاری هستند قرار می گیرند. صنعت شامل بخش های مختلفی از کسب و کار های تجاری است که هر یک فعالیت مخصوص به خود را دارند. صنعت به بخش های مختلفی تقسیم بندی می شود که هر یک از بخش ها را می توان به دسته بند های مختلف تقسیم بندی کرد . در ادامه به طبقه بندی انواع صنایع می پردازیم.
طبقه بندی صنعت
- کشاورزی، ماهی گیری، جنگل داری و..
- تامین الکتریسیته ، بخار، هوا و...
- ساخت
- استخراج مواد خام از معادن
- ساخت و ساز
- تامین آب و اقدامات لازم برای بازیافت ضایعات
- حمل و نقل
- اطلاعات و ارتباطات
- اسکان و تهیه غذا
- خرده فروشی و عمده فروشی
- مالی و بیمه
- املاک
- فعالیت های تخصصی
- آموزش
- دفاع عمومی
- سلامت
- هنر
و...
تعریف یک صنعت
در یک صنعت ، مشاغل مشابه با توجه به فعالیتی که دارند در دسته بندی ها قرار می گیرند و هر یک از دیدگاه مختلف ، دسته بنید مختص خود را دارند. بنابراین با دسته بندی نمودن مشاغل گروهی از صنایع ایجاد می شود. در واقع می توان گفت که صنعت دسته بندی اصلی برای هر کسب و کاری را تشکیل می دهد . به طور کلی صنعت عبارت است که از گروهی از سازمان ها و مجموعه ها که با استفاده از تولید یک کالا و یا ارائه ی خدمت، موجب تامین نیاز های بازار می شوند. همان طور که می دانیم نیاز های بازار شامل طیف گسترده ای از فعالیت ها و مشاغل است که با دسته بندی کلی تر صنایع را تشکیل می دهند. صنعت در بردارنده ی سازمان های تولیدی، بنگاه ها و کارخانه ها می باشد که با توجه به قوانین معین و بررسی های سیاسی و تحلیلی در مجموعه ای در نظر گرفته شده اند. برخی از افراد به اشتباه این تصور را دارند که صنعت شامل تولید دسته جمعی کالا ها توسط واحد تولیدی است که از تخصص بالایی برخوردار است اما انواع فعالیت های تجاری و... نیز در صنعت جای می گیرند. بخواهیم توضیح مختصری از صنعت بگوییم ، صنعت شامل یک دسته از شرکت هایی است که کالا، خدمات را عرضه می نمایند.
انواع صنعت با توجه به فعالیت آن ها
همانط طور که گفته شد صنعت متشکل از بخش های مختلفی است که در رابطه با انواع فعالیت ها می باشند و هر یک از صنایع با هدفی فعالیت دارند. هر یک از صنایع می تواند وابسته به صنایعی باشد. برخی از صنایع می تواند تاثیرات بیشتری را از نظر جنبه ی اقتصادی داشته باشد و در بخش کشور ها بسیار مهم شمرده می شوند.
از منابع استخراج موادی را به دست می آوریم مانند سنگ آهن و..
با تغییر خاصیت فیزیکی مواد بتوان مواد دیگری را تولید کرد مثل شکل دادن به فلزات و...
به روش تجزیه بتوان عناصر مواد را دچار تغییر نمود مثل پالایش نفت و...
ترکیب کردن عناصر و تولید موادی دیگر مثل ساخت ماشین آلات و...
صنایع بر اساس فعالیت تجاری شامل عملیات، سرمایه گذاری و تامین مالی می شود که هر یک از این صنعت ها دارای جریان های نقدی هستند که به صورت استفاده شده و یا ایجاد شده می باشد و جریان های نقدی ورودی و خروجی بر اساس سود و زیان در نظر گرفته می شود. همچنین اقلام غیر نقدی نیز از درامد خالص کسر شده و مدجد به جریان نقدی ورود پیدا می کند. همچنین اقلام غیر نقدی که پیش از این بر درامد خالص افزوده شده اند ، در این جریان نقدی باید در نظر گرفته نشوند. بنابراین گزارشاتی به وجود می آید که شامل فعالیت های تجاری در صنایع می باشد. این صنعت تجاری شامل فعالیت های تجاری عملیاتی، سرمایه گذاری فعالیت های تجاری و تامین مالی فعالیت های تجاری می شود.
برای دسته بندی صنعت متفاوت از حوزه کاری عمل می شود یعنی صنعت بسیار گسترده تر بوده و شامل انواع مشاغل در حوزه های مختلف می باشد.
به طور مثال تقسیم بندی صنعت از نظر جنبه ی اقتصادی عبارتند از :
- مواد خام:
فعالیت هایی که بر پایه ی مواد خام صورت می گیرد مانند استخراج سنگ آهن و ذغال سنگ ، قطع درختان، شکار حیوانات، برداشت محصول، کشاورزی و.... شامل مواد اولیه ای هستند که پایه را تشکیل می دهند. بنابراین این گونه فعالیت ها در صنعت بخش اول اقتصاد می باشند.
بخش دوم صنعت از جنبه ی اقتصادی شامل ساختن است که بر پایه ی تولید بوده و شامل ساخت محصولات فیزیکی می باشد که این محصولات به واسطه ی نیروی انسانی و ماشین آلات ساخته می شوند. برای مثال از این بخش از صنعت می توانیم به صنایع خودروسازی ، صنت ساختمان، صنایع تولید لوازم خانگی و... اشاره کنیم.
خدمات بخش سوم از صنعت را تشکیل می دهد که شامل انواع فعالیت های خدماتی می باشد مثلا آموزش، ارائه ی راهکار های مالی و... از انواع صنایع خدمات محسوب می شوند.
بخش چهارم از صنعت را خدمات پژوهشی و علمی تشکیل می دهند که هدف از این دسته از صنایع ، رشد و توسعه می باشد. این صنعت شامل تحقیقات علی می باشد به طور مثال شرکت های ارائه دهنده ی خدماتی با فناوری جدید، صنعت پزشکی، شرکت های نرم افزاری، مدارس و... از انواع صنعت در این بخش می باشند.
بخش پنجم صنعت را خدمات انسانی تشکیل می دهند که از نظر اقتصادی در این رتبه جای گرفته اند. این صنعت شامل انواع فعالیت های انسانی و فردی می باشد. اگر بخواهیم مثالی برای خدمات انسانی بیاوریم می توانیم به دانشمندان، افراد تاثیر گذار در رسانه، اساتید برجسته و... اشاره کنیم.
همان طور که گفتیم صنعت یک بخش مهم در هر کشوری است که در بر گیرنده ی مشاغل و فعالیت های مختلف است و برخی از مهم ترین دسته بندی صنعت را نام بردیم. صنایع را بر پایه ی تولید محصول و خدمات توضیح دادیم و متوجه شدیم که تعریف کلی صنعت چیست. صنایع اولیه به عنوان بخش مهمی از صنایع گفته شد که این صنایع، صنایعی هستند که مواد خام را استخراج کرده و یا به تولید می رسانند. در بخش صنعت اولیه مشاهده می شود که این صنایع بر اقتصاد کشور هایی که توسعه نیافته اند و یا در حال توسعه هستند ، تسلط دارد. همچنین در بخش صنایع ثانویه و سوم نیز دیگر جوامع و کشور ها نقش پر رنگ تری را دارند.